• Nasz profil

          • Historia Banina

          • Nazwa Banino zostala zapisana w 1283 r. i wywodzi sie od slowa "bania", którego znaczenie pierwotne dotyczylo dolu, kopalni. Pochodzenie nazwy tej wsi jest związane z istnieniem na tym terenie kopalni kruszców i żwirowni. Od 1789 r. na miejscowość tę mówiono Banin lub Bullenbrock.

            W roku 1283 książe gdańsko-pomorski Mestwin II nadał klasztorowi cystersów w Oliwie, w zamian za Krainę Gniewską, między innymi Banino. Wieś ta była wówczas osadą chłopską na prawie polskim (jedyna w dobrach konwentu oliwskiego). Ojcowie cystersi dość wcześnie ufundowali w Baninie kościół. Była to świą tynia parafialna pod nazwą "kościółek baniński św. Michała". Nie wiadomo kiedy i w jaki sposób kościół zaginął. Jednak pewne jest, że nie istniał już w XVI wieku, ponieważ wizytator biskupa Rozważewskiego, który kilka razy był w Matarni, nic o nim nie wspomniał w swoich notatkach, ale w 1686 r. widoczne były jeszcze jego pozostałości. Później gorliwy opat Haski zamierzał znowu wskrzesi baniński kościół i obmyślił ku temu stosowny plan.

            W 1717 roku wydał w pięćdziesięcioletnią dzierżawę całą wioskę Banino niejakiemu Brandtowi. Warunkiem dzierżawy było żądanie, aby Brandt najpierw wybudował nowy kościół. Przemyślany plan nie doczekał się realizacji, ponieważ następne wizytacje o nowym kościele w Baninie nic nie piszą . Zatem katolicy z Banina w dalszym ciągu należeli do parafii w Matarni, zaś ewangelicy zamieszkują cy tereny tej wsi należeli do Karczemek.

            W 1818 r., w wyniku przeprowadzonego przez Prusaków podziału administracyjnego Pomorza, powstał powiat kartuski, który swym zasięgiem obejmował obszar o powierzchni 1397 km2. 3 Do powiatu tego należało również Banino (Banin).

            Banino było wsią dworską z dwoma dworkami. Ich właścicielami byli (po 1900r.): Bukowski oraz Emil Lupke (Niemiec). Następnie sprzedali swoje posiadłości: Bukowski - Janowi Karszni z Gdyni, a Lupke - Walterowi Goertzowi. Karsznia był właścicielem mają tku do 1939r., potem został wywieziony wraz z rodziną do Niemiec. Natomiast Goertz mieszkał w swojej posiadłości do 1945r. Na jego polach pracowali jeńcy (wielu było jugosłowianów). Po wojnie ziemie mają tkowe zostały podzielone wśród zamieszkują cych wieś gospodarzy.

            W latach 1906 - 1946 proboszczem parafii w Matarni był ksią dz Kazimierz Rohde. Po jego śmierci jego stanowisko obją ł ksią dz Józef Bigus, który w pó źniejszych latach przyczynił się do powstania kościoła w Baninie.

            Wieś Banino została gminą wiejską w 1895 roku. Obejmowała ona jedenaście gromad: Banino, Bysewo, Czeczewo, Klukowo, Kokoszki, Matarnię, Miszewo, Pępowo, Rębiechowo, Tuchom i Warzno. W latach 1936/37 obszar gminy wynosił 9655, 1232 hektara. Gminę zamieszkiwało 5020 osób, z czego Banino 574 osoby. Sołtysem wsi był Jakub Kumkowski. Funkcję wójta gminy pełnił rolnik z Banina - Józef Rychert, a podwójciego rolnik z Rębiechowa Franciszek Keslinka. Dzieci uczęszczały wówczas do czteroklasowej szkoły w Rębiechowie, której kierownikiem był Franciszek Piszczek, a uczęszczało do niej 248 dzieci. W tym też czasie na terenie gminy Banino istniały Spółki Łowieckie, które zajmowały powierzchnię 360 hektarów.

            Wybuch II wojny światowej zahamował rozwój osady. Mieszkańcy, tak i jak cały naród polski, podjęli walkę z okupantem. Wielu walczyło na frontach świata (np. Norwegii) 5, wielu zostało zamordowanych, wielu trafiło do obozów koncentracyjnych lub zostało wywiezionych na przymusowe roboty do Niemiec. Ci, którzy zostali w domach, starali się pielęgnować polski język, tradycje i zwyczaje narodowe, pomimo tego, że przez wieś przebiegała linia frontu, odbywały się ciężkie walki z wojskami nieprzyjaciela.

            Dzień 21 marca 1945r. był szczęśliwym dniem dla mieszkańców Banina, gdyż właśnie w tym dniu wioska została wyzwolona spod okupacji hitlerowskiej. Po wojnie społeczność wioski sama zadbała o odbudowę i rozbudowę swojej miejscowości w tzw. czynach społecznych lub przy pomocy (zwłaszcza finansowej) władz gminnych.

            Zaraz po wojnie powstał w Baninie Posterunek Milicji Obywatelskiej, który istniał do 1955 roku. Komendantami tego posterunku byli kolejno: niejaki Czerwiński, Szreder (nieznany z imienia) a następnie Ignacy Walkowiak. Co kilka lat podejmowano i realizowano duże inwestycje, m.in. wybudowano Ośrodek Zdrowia, Klub Prasy i Książki "Ruch", a od 1953r. zaczął funkcjonować we wsi Urząd Pocztowy.

            Gospodarze wybudowali na swoich ziemiach domy i zabudowania gospodarcze. Wieś rozwijała się coraz prę żniej. Została zelektryfikowana zradiofonizowana, pojawiły się we wsi pierwsze telewizory oraz nielicznie podł ą czono telefony.6 Młodzież wsi zrzeszała się w Zwią zku Młodzieży Wiejskiej oraz miała swój klub dyskusyjny. Kobiety zaś działały w Kole Gospodyń Wiejskich. Natomiast rolnicy zrzeszali się w Kółku Rolniczym. Działały również stronnictwa polityczne takie jak PZPR czy ZSL. W 1963r. oddano do użytku nowocześnie urzą dzoną "agronomówkę". W tym roku zaczęło powstawać pierwsze w tej wsi osiedle domków jednorodzinnych. W latach 1963 - 64 gmina Banino gromadziła 2804 osób, zaś sama wieś liczyła 501 osób.

            Z dniem 1.01.1973 r. nastąpiła reorganizacja władz terenowych w całym kraju. Na miejscu dotychczasowych gromad powołano organ większy i prężniejszy - gminę jako najmniejszą jednostkę podziału terytorialnego. Na ich czele stanęli naczelnicy gmin. Dotychczasowa gmina Banino uległa likwidacji. Od dnia 01.01.1973r. wieś Banino zaczęła należeć do Gminy Żukowo. Miastem powiatowym nadal pozostały Kartuzy, ale tylko do 1975r. W tym roku bowiem ponownie dokonano reorganizacji podziału administracyjnego kraju, w wyniku którego utworzono w Polsce 49 województw, znikły natomiast powiaty.